|
Samenzwering en vervuiling van de branche Na zijn studie kunstgeschiedenis had Jansen jarenlang een eigen galerie in Amsterdam. Hij bezocht en organiseerde vele tentoonstellingen. Hij schreef kunstkritieken en ging naar veilingen, kortom: kunst intrigeerde hem. Uit verschillende anekdotes in Magenta spreekt een respect voor kunst maar een denigrerende houding ten opzichte van de liefhebbers, verzamelaars, de handelaars en zelfs de kunstenaars zelf.
" Er zullen weinig galeriehouders en kunsthandelaren zijn die het willen toegeven. Dat is te verklaren. Ze kunnen het zich niet veroorloven. Het belang van de handel gaat voor. Wie het spel niet meespeelt, wordt buiten gesloten. Daar komt bij dat de meeste experts zelf actief kunsthandelaar zijn. En in de kunsthandel moet worden verkocht en zo min mogelijk worden afgekeurd. Een expert die een schilderij goedkeurt, heeft in veel gevallen recht op een financiële vergoeding. Een expert die iets afkeurt, veroorzaakt trammelant en verdient geen cent. De afgelopen jaren is er wel erg veel over Cobra in de boeken verschenen en in veilingcatalogi afgebeeld. Het wordt elk jaar meer. Heeft de Cobra-periode misschien driehonderd jaar geduurd?" Het belang van authenticiteit Wellicht dat de corruptie van de gehele kunstwereld Jansen's mening over het belang van echtheid en vervalsing heeft gevormd. Wie dagelijks om zich heen ziet hoe de experts hun ogen sluiten voor nep om maar te kunnen verdienen en hoe helder wordt hoe deze sjoemelaarij met enige moeite kan worden uitgebuit, wat houdt iemand met een schildergave dan tegen? Als de kunstenaar zelf al niet meer weet wat hij gemaakt heeft en wat niet, wat doet het er dan toe of iets echt is? Een prachtige afbeelding in originele stijl, staat gewoon decoratief in de huiskamer. Een nep Cartier of valse parels, een namaak Jaguar of een poster die eruit ziet als een zeefdruk: het effect is uiteindelijk hetzelfde. Door vervalsing, lange reeksen nadrukken of vele afgietsels van originele beelden, wordt de kunst voor iedereen beschikbaar. Betaalbare, goede kunst voor de massa. Ik vraag me af wat Jansen's mening na jarenlang vervalsen is ten opzichte van originele doeken. Bekijkt hij een origineel met de ogen van een vervalser – door welke technieken en kleuren, materialen en vormen wordt deze kunstenaar getypeerd – of heeft hij nog enige respect voor echtheid?
" Het aparte van Andy Warhol was dat hij er geen probleem van maakte. Hij was er trots op zoveel chaos en misverstand te veroorzaken. Hij moedigde het aan: 'Everybody does his own Warhol'. En voor de achterkant van zijn zeefdrukken liet hij eind jaren zeventig al een stempel maken: FILL IN YOUR OWN SIGNATURE… Toen hij eind jaren zeventig ontdekte dat zijn werk in ongekende aantallen nagedrukt en verspreid werd, reageerde hij enthousiast… Hij deed of het zijn bedoeling was… De wet van vraag en aanbod leek nauwelijks van invloed. Op een tijdelijke inzinking na bleven de prijzen stijgen. De kunstenaar kon met recht trots zijn, alleen het werk van echt belangrijke kunstenaars is bestand tegen zo veel namaak… De uitvinder had over zijn eigen ontdekking niet veel meer te zeggen. Warhol werd ingehaald door zijn imago." Held voor het volk
'…Daarnaast heeft hij zich jarenlang verdiept in de techniek van schilders als Picasso, Chagall, Matisse en Mondriaan'. Een prachtig eufemisme. Alsof het hier geen vervalsing betreft maar een briljante wetenschappelijke studie die veel inzichten heeft opgeleverd, die omwentelingen te weeg heeft gebracht. Door sommigen zal Jansen beschouwd worden als de grote boze wolf uit het kunstbos, die de oeuvres van menig kunstenaar onherstelbaar heeft vervuild en bezoedeld. De man die geld wilde verdienen met oplichterij en zijn kunde gebruikte om anderen te bedriegen. De schilder die kunst maakte van een verheven goed tot een product van de straat. Anderen zijn van mening dat Jansen er goed aan deed kunstwerken te maken waar de mensen interesse in hebben, door oplages te vergroten zodat de kunst voor een groter publiek beschikbaar werd. In hun ogen is Jansen een revolutionair. Hij lapt de kunstregels van authenticiteit en echtheid aan zijn laars, tilt de kapitalisten en geeft het volk waar ze om vraagt: meer werk in elke gevraagde stijl. Hij is de Robin Hood van de gewone man.
Rijk is Jansen nooit geworden door zijn meesterlijke gave tot in de perfectie te kunnen kopieren wat anderen bedachten. Beroemd is hij wel. In de gevangenis te Orléans schrijft hij:
Magenta, memoires van een meestervervalser |
Film Muziek Politiek Literatuur Wetenschap Human Interest | |||||
